ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΦΛΕΒΙΚΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ
-Ποιοι ασθενείς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για φλεβική θρόμβωση?
-Ποιοι οι μεταθρομβωτικοί κίνδυνοι?
-Ποια η θεραπεία της εν τω βάθει φλεβικής θρομβώσεως?
-Πως διενεργείται η θρομβόλυση?
-Ποιοι οι κίνδυνοι της θρομβόλυσης?
-Τρόποι πρόληψης της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης

ΤΙ ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΦΛΕΒΙΚΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ?
Εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, είναι ο σχηματισμός πηγμάτων αίματος, γνωστών και ως θρόμβων στις εν τω βάθει φλέβες των κάτω άκρων. Είναι μία σοβαρή κλινική κατάσταση, η οποία μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στο πόδι γνωστή και ως μεταθρομβωτικό σύνδρομο, ή την απειλητική για τη ζωή του ασθενούς πνευμονική εμβολή. Πρόσφατα έχει χαρακτηρισθεί και ως σύνδρομο <<οικονομικής θέσεως>>, λόγω του ότι σε μεγάλο ποσοστό παρουσιάζεται σε ασθενείς οι οποίοι κατά τη διάρκεια μεγάλων, υπερατλαντικών πτήσεων είναι καθισμένοι για πολλές ώρες στο κάθισμά τους.
Οι εν τω βάθει φλέβες του ποδιού, βρίσκονται στο κέντρο αυτού και περιβάλλονται από ισχυρούς μύες, οι οποίοι συμβάλουν με την μυική τους σύσπαση στην επιστροφή του αίματος στην καρδιά. Σε περίπτωση ύπαρξης παρακώλυσης της αιματικής ροής, λόγω ασθένειας, τραυματισμού και αδράνειας των βαλβίδων, τότε το αίμα λιμνάζει και ευνοείται η δημιουργία θρόμβων.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΟΥ ΕΥΝΟΟΥΝ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΚΙΡΣΩΝ
-Ιστορικό προηγηθείσας φλεβικής θρόμβωσης ή οικογενειακό ιστορικό του ασθενούς με αναφερόμενα τέτοια περιστατικά.
-Ακινησία, όπως πολύωρη ξεκούραση στο κρεβάτι, ή πολύωρη καθιστική ζωή του ασθενούς.
-Πρόσφατη χειρουργική επέμβαση
-Ηλικία άνω των 40 ετών
-Ορμονοθεραπεία ή λήψη αντισυλληπτικών
-Κύηση ή πρόσφατος τοκετός
-Προηγηθείς καρκίνος ή ήδη υπάρχων καρκίνος
-Τραυματισμός άκρου, ή ορθοπεδικές επεμβάσεις
-Ανωμαλίες πήξεως
-Παχυσαρκία

ΜΕΤΑΘΡΟΜΒΩΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ
Το μεταθρομβωτικό σύνδρομο είναι μία υπό- αναγνωρίσιμη, αλλά σχετικά συχνή κατάσταση της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης, ιδίως εάν η τελευταία αντιμετωπισθεί μόνο με αντιπηκτικούς παράγοντες.( ο θρόμβος παραμένει στο πόδι του ασθενούς).Σε αντιδιαστολή με την κοινή πεποίθηση, τα αντιπηκτικά σκευάσματα δεν διαλύουν ενεργά τον ήδη σχηματισθέντα θρόμβο, απλώς εμποδίζουν το σχηματισμό νέων θρόμβων. Εντέλει το σώμα θα διαλύσει πλήρως τον θρόμβο, αλλά συχνά σε αυτό το μεσοδιάστημα οι φλέβες καταστρέφονται. Μία μερίδα αυτών των ασθενών αναπτύσσουν μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη των φλεβικών βαλβίδων των ποδιών, με αποτέλεσμα τη λίμναση του αίματος, χρόνιο πόνο στα πόδια, χωλότητα, οίδημα στην περιοχή και σε χειρότερες περιπτώσεις σοβαρά έλκη στο δέρμα. Η μακροχρόνια επίδραση της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης, τελικά ανέρχεται σε ποσοστό 60% έως 70% των ασθενών. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι η αφαίρεση του θρόμβου με την εφαρμογή επεμβατικού καθετηριασμού και η στοχευμένη θρομβόλυση σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και να παρεμποδίσουν τα αποτελέσματα ανικανότητας του μεταθρομβωτικού συνδρόμου.

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ
Παραμένοντας χωρίς θεραπεία, ένα κομμάτι από τον θρόμβο του κάτω άκρου, μπορεί να αποσπαστεί και να ταξιδέψει στην κυκλοφορία του αίματος, να παγιδευτεί στους πνεύμονες και να παρεμποδίσει την κυκλοφορία του αίματος, προκαλώντας ανακοπή της καρδιάς. Αυτή η κλινική κατάσταση είναι γνωστή και ως πνευμονική εμβολή και η οποία πολύ συχνά αποβαίνει θανατηφόρος. Με την εφαρμογή άμεσης θεραπείας σε ασθενείς με εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση, μειώνεται σημαντικά η πιθανότητα εμφάνισης πνευμονικής εμβολής σε ποσοστό < 1%.Αντιπηκτικά σκευάσματα όπως η ηπαρίνη και η βαρφαρίνη, είναι αποτελεσματικά στο να παρεμποδίσουν το σχηματισμό θρόμβων και συνεπώς την εμφάνιση πιθανής πνευμονικής εμβολής.

ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΦΛΕΒΙΚΗΣ ΘΡΟΜΒΩΣΗΣ

Αντιπηκτική φαρμακευτική αγωγή
Οι περισσότεροι ασθενείς λαμβάνουν την αντιπηκτική αγωγή, είτε σε ενέσιμη μορφή, είτε με τη μορφή ταμπλετών. Η δράση αυτών των παραγόντων είναι να παρεμποδίσουν τη δημιουργία περαιτέρω θρόμβων αίματος, αλλά ωστόσο δεν συμμετέχουν ενεργά στην διάλυση των ήδη σχηματισμένων θρόμβων.

Καθοδηγούμενη με καθετήρα θρομβόλυση
Αυτή η θεραπεία γίνεται υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση από επεμβατικούς ακτινολόγους. Η διαδικασία αυτή διενεργείται στο τμήμα επεμβατικής ακτινολογίας. Είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε να επιτυγχάνεται η ταχύτατη λύση του θρόμβου, να αποκαθίσταται η ροή του αίματος στη φλέβα και εάν είναι δυνατόν διατηρείται και η λειτουργία των βαλβίδων, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος μεταθρομβωτικού συνδρόμου.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΘΡΟΜΒΟΛΥΣΗΣ
Ο ασθενής ξαπλώνει στο ακτινολογικό τραπέζι-ειδικά διαμορφωμένο κρεβάτι. Στους περισσότερους ασθενείς, ο επεμβατικός ακτινολόγος εισάγει έναν λεπτό καθετήρα στην ιγνυακή φλέβα. Η θέση που λαμβάνει ο ασθενής είναι με το στομάχι του να ακουμπάει στο ακτινολογικό τραπέζι. Γίνεται αντισηψία της περιοχής, η οποία καλύπτεται με ειδικά αποστειρωμένα σεντόνια. Γίνεται αναισθησία στην ιγνυακή περιοχή και αφού ο ασθενής έχει μουδιάσει στην περιοχή του γόνατος, ο επεμβατικός ακτινολόγος εισάγει μία λεπτή βελόνα στη θρομβωμένη φλέβα, υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση (με την βοήθεια υπερήχων).Όταν η κεφαλή της βελόνας βρεθεί μέσα στη φλέβα, τότε ο ιατρός περνάει ένα μικρό καθετήρα και κατόπιν διαμέσου αυτού ένα οδηγό σύρμα κατά μήκος της φλέβας του ποδιού. Αφού τοποθετήσει την κορυφή του καθετήρα ακριβώς στο κέντρο του θρόμβου, τότε εγχέει στο κέντρο του θρόμβου, θρομβολυτικό παράγοντα. Όσο πιο πρόσφατος ο θρόμβος, τόσο πιο εύκολα λύεται αυτός. Στις περισσότερες όμως των περιπτώσεων το χρονικό διάστημα που απαιτείται είναι μεγαλύτερο. Οι περισσότεροι ασθενείς θεραπεύονται σε διάστημα 1-3 ημερών. Κατά τη διάρκεια αυτή ο καθετήρας βρίσκεται μέσα στη φλέβα, ενώ εγχύεται συνεχώς θρομβολυτικό φάρμακο. Περιοδικά ο ιατρός μεταφέρει τον ασθενή στο ακτινολογικό τμήμα, όπου με τη βοήθεια ακτινοσκοπικού μηχανήματος, ελέγχει την πορεία της θρομβόλυσης. Όταν όλος ο θρόμβος έχει διαλυθεί, ό ακτινολόγος ίσως να διαπιστώσει την ύπαρξη περιοχής στενώσεως στη φλέβα, η οποία είχε συμβάλλει εξαρχής στη δημιουργία του θρόμβου. Στο στενωμένο αυτό σημείο μπορεί να γίνει αγγειοπλαστική με μπαλόνι, ή να τοποθετηθεί ειδικό μεταλλικό στεντ. Σε ορισμένες περιπτώσεις και πριν την έναρξη της διαδικασίας της θρομβόλυσης ο επεμβατικός ακτινολόγος επιλέγει να τοποθετήσει στην κάτω κοίλη φλέβα του ασθενούς, ένα ειδικού τύπου και κατασκευής φίλτρο, το λεγόμενο <<ομπρέλα>>, η λειτουργία του οποίου είναι να εγκλωβίζει πιθανούς αποσπώμενους μικροθρόμβους από την περιοχή της θρομβόλυσης.

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΘΡΟΜΒΟΛΥΣΗΣ
Ο κύριος κίνδυνος μίας θρομβολυτικής διαδικασίας είναι η αιμορραγία. Ασθενείς με πρόσφατο εγκεφαλικό επεισόδιο, οι οποίοι και παρουσιάζουν πρόβλημα με τους χρόνους πήξεως του αίματός τους, με έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου ΔΕΝ πρέπει να λαμβάνουν θρομβολυτική θεραπεία. Ο χορηγούμενος θρομβολυτικός παράγοντας δεν λύει μόνο τον κύριο θρόμβο για τον οποίον και γίνεται η θεραπεία, αλλά προκαλεί και θρομβόλυση και σε πιθανούς άλλους θρόμβους που μπορεί να υπάρχουν σε άλλα σημεία του σώματος. Πιο συχνά μπορεί να παρατηρηθεί αιμορραγία στην περιοχή που έχει γίνει η τομή του δέρματος. Τις περισσότερες φορές η αιμορραγία αυτή δεν είναι σοβαρή και δεν πρέπει να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στη συνέχιση της θρομβολυτικής θεραπείας. Αν ασθενείς με πρόσφατο εγκεφαλικό επεισόδιο, ή έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου λάβουν θρομβολυτική θεραπεία, τότε υπάρχει σοβαρός κίνδυνος εγκεφαλικής αιμορραγίας, ή αιμορραγίας από το έλκος. Για αυτόν το λόγο η κατηγορία των ασθενών αυτών δεν υποβάλλεται σε τέτοιου είδους θεραπεία.

ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΕΜΠΟΔΙΣΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΦΛΕΒΙΚΗΣ ΘΡΟΜΒΩΣΕΩΣ
Όσο το δυνατόν αποφυγή παρατεταμένων χρονικών διαστημάτων ακινησίας. Κατά τη διάρκεια πολύωρων αεροπορικών πτήσεων συνιστάται η καλή ενυδάτωση, η αποφυγή λήψεως αλκοόλ και πρέπει να γίνεται προσπάθεια άσκησης των ποδιών, είτε με τη μυική σύσπαση των μυών της κνήμης, είτε με την βάδιση του ασθενούς, κάθε 30 λεπτά. Σε περίπτωση υπέρβαρου ασθενούς, συνίσταται η απώλεια του πλεονάσματος του σωματικού βάρους, διότι η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικότατο παράγοντα στην εμφάνιση εν τω βάθει φλεβικής θρομβώσεως.

http://www.epemvatiki.gr/