ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΚΟΠΩΣΗΣ
Συγγραφέας Φίλιππος Αναστασιάδης Γράφτηκε στις ,
Η δοκιμασία κόπωσης είναι ίσως η σπουδαιότερη αναίμακτη διαγνωστική μέθοδος για τη διάγνωση και παρακολούθηση της στεφανιαίας νόσου. Πρόκειται για εξέταση που εκτελείται από ειδικευμένο καρδιολόγο σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, με την παρουσία και νοσηλευτικού προσωπικού. Κατά την εξέταση ο εξεταζόμενος (που δεν είναι συνήθως ασθενής) καλείται να περπατήσει σε έναν κυλιόμενο τάπητα. Ο ρυθμός της βάδισης εξαρτάται από το πρωτόκολλο, ενώ η διάρκεια της δοκιμασίας από την αντοχή του εξεταζόμενου, την επιτυγχανόμενη καρδιακή συχνότητα ή τα ευρήματα της καταγραφής. Το πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται σήμερα στα περισσότερα κέντρα παγκοσμίως είναι το πρωτόκολλο του Bruce. Πρόκειται για μια δοκιμασία η οποία χωρίζεται σε τρίλεπτα στάδια σταδιακά αυξανόμενης ταχύτητας και κλίσης. Κατά τη δοκιμασία καταγράφεται συνέχεια το ηλεκτροκαρδιογράφημα (από την ηρεμία έως και την αποκατάσταση) και η αρτηριακή πίεση είναι ανά 2-3 λεπτά. Η δοκιμασία ολοκληρώνεται όταν ο ασθενής επιτύχει τη μέγιστη για την ηλικία του καρδιακή συχνότητα, όταν κουραστεί τόσο ώστε να μην μπορεί να συνεχίσει ή όταν υπάρχουν ηλεκτροκαρδιακές αλλοιώσεις ενδεικτικές ισχαιμίας. Επίσης η δοκιμασία μπορεί να τερματιστεί όταν η αρτηριακή πίεση ανέβει σε υψηλά επίπεδα ή παρουσιαστούν απειλητικές αρρυθμίες.
Σημασία όμως για την ολοκλήρωση της δοκιμασίας έχει η εμφάνιση ισχαιμίας στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, η οποία εκφράζεται με την πτώση του ST άνω του 1mm. Αυτή η πτώση δεν είναι πάντα αποτέλεσμα ισχαιμίας, επιβάλλει όμως στον εξεταζόμενο την ανάγκη περαιτέρω εξετάσεων, ώστε να διευκρινιστεί αν οφείλεται σε ισχαιμία, και συνεπώς στεφανιαία νόσο, ή όχι. Πρέπει πάντα δε να λαμβάνεται υπόψη το ιστορικό και η φυσική κατάσταση του εξεταζόμενου, δεδομένου ότι η ειδικότητα και η ευαισθησία της εξέτασης είναι γύρω στο 85-90%. Αυτό σημαίνει ότι 15% των αποτελεσμάτων μπορεί να είναι ψευδή. Παράδειγμα: Ασθενής άρρεν, 65 ετών, καπνιστής, παχύσαρκος, υπερτασικός, που αναφέρει οπισθοστερνικό άλγος και έχει αποτέλεσμα δοκιμασίας θετικό για ισχαιμία, είναι σχεδόν 100% αληθινό. Αντιθέτως, ασθενής θήλυ, 40 ετών, χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες και αποτέλεσμα δοκιμασίας θετικό για ισχαιμία του μυοκαρδίου είναι μάλλον ψευδώς θετικό και δεν οφείλεται σε στεφανιαία νόσο. Αυτό σημαίνει ότι προέχει η εκτίμηση του ασθενούς και όχι το αποτέλεσμα της δοκιμασίας, που σε καμία περίπτωση δεν προσδιορίζει τη στεφανιαία νόσο αλλά την ανάγκη περαιτέρω εκτίμησης με άλλες εξετάσεις, όπως σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, stress echo, στεφανιογραφία.
Τα τελευταία χρόνια η δοκιμασία κόπωσης χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο, όχι μόνο για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου αλλά και λανθασμένα για την εκτίμηση της «αντοχής» ή της ικανότητας για άθληση των εξεταζόμενων και για τους ίδιους λόγους ζητείται και από τους εξεταζόμενους. Βέβαια, σε αυτή την ομάδα εξεταζόμενων η θετική για ισχαιμία απάντηση είναι μάλλον ψευδής.
Συμπερασματικά, η δοκιμασία κόπωσης είναι μια πολύ χρήσιμη, αναίμακτη, εύκολη μέθοδος για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, κυρίως σε συμπτωματικούς ασθενείς ή σε άτομα υψηλού κινδύνου με αρκετούς προδιαθεσικούς παράγοντες.
