Η Διάχυτη, η Ανδρογενετική, και η Γυροειδής αλωπεκία αποτελούν τις πιο συχνές μορφές αλωπεκίας στην παιδική ηλικία. Η Ανδρογενετική και η Διάχυτη αλωπεκία είναι οι πιο κοινές μορφές μη ουλωτικής απώλειας τριχών των παιδιών. Πρόκειται για ένα δυσάρεστο γεγονός που επηρεάζει την εμφάνιση και την αυτοεκτίμησή τους.

Η Διάχυτη αλωπεκία διακρίνεται σε:

• οξεία

1) αύξηση της απώλειας των τελογενών τριχών

2) αύξηση των αναγενών τριχών

• χρόνια (απώλεια τριχών για διάστημα >6 μηνών)

Η συχνότητα είναι αδιευκρίνιστη με μεγαλύτερη εμφάνιση στα κορίτσια.

Στις πιθανές αιτίες πρόκλησης διάχυτης αλωπεκίας συμπεριλαμβάνονται δερματολογικές και οξείες ή χρόνιες παθολογικές καταστάσεις όπως : λοιμώξεις, υψηλός πυρετός, δερματικός λύκος, συγγενής σύφιλη, ηπατική και νεφρική ανεπάρκεια, κακοήθειες, χειρουργικές επεμβάσεις, ψυχικό στρες, ενδοκρινολογικές παθήσεις (υπο-υπερ θυρεοειδισμός), υποσιτισμός, δυσαπορρόφηση, έλλειψη σιδήρου, ψευδαργύρου, βιταμινών (βιοτίνη, βιταμίνη C, D), λήψη ορισμένων φάρμακων (χημειοθεραπευτικά, μέταλλα, κυκλοσπορίνη, ρετινοειδή, αντιθυρεοειδικά, αντιεπιληπτικά, αντιπηκτικά-ηπαρίνη και β-αναστολείς), θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης, ιδιοπαθής (στις περισσότερες περιπτώσεις της χρόνιας διάχυτης αλωπεκίας και οφείλεται σε μείωση της διάρκειας της αναγενούς φάσης).

Η Ανδρογενετική αλωπεκία στους νέους με γενετική προδιάθεση εμφανίζεται συνήθως με την αύξηση των ανδρογόνων κατά την εφηβεία.

Ένα ποσοστό 15% των εφήβων εμφανίζει πρόωρη έναρξη της ανδρογενετικής αλωπεκίας με αναλογία αγοριών – κοριτσιών 2:1 και μέσο όρο ηλικίας στα κορίτσια τα 14 έτη, ενώ στα αγόρια τα 15. Υπάρχουν αναφορές εμφάνισης του συγκεκριμένου τύπου αλωπεκίας από την ηλικία των 6 ετών, γεγονός το οποίο μπορεί να υποδηλώνει ύπαρξη ενδοκρινολογικών διαταραχών. Στην περίπτωση αυτή συνιστάται παιδο-ενδοκρινολογική εκτίμηση.

Η Ανδρογενετική αλωπεκία εμφανίζεται στα κορίτσια: α) ως διάχυτη λέπτυνση των τριχών ή μετωποβρεγματική αραίωση. Στην περίπτωση αυτή η κατάταξη γίνεται σύμφωνα με την κλίμακα Ludwig β) ως αραίωση στη μέση γραμμή τύπου “christmas tree pattern”. Η κατάταξη γίνεται σύμφωνα με την κλίμακα Olsen.
Στα αγόρια εμφανίζεται ως λέπτυνση των τριχών στην κορυφή και διάφορου βαθμού υποχώρηση της μετωποκροταφικής γραμμής. Η κατάταξη γίνεται σύμφωνα με την κλίμακα Norwood και Hamilton. Ωστόσο, σε ένα ποσοστό 20% εμφανίζεται με μορφή γυναικείου τύπου.

Ο αλγόριθμος για τη διάγνωση της Ανδρογενετικής και Διάχυτης αλωπεκίας στα παιδιά περιλαμβάνει:

• Ατομικό και οικογενειακό ιστορικό
• Κλινική εξέταση τριχωτού κεφαλής
• Δερματοσκόπηση τριχωτού κεφαλής
• Δοκιμασία έλξης τριχών από την προσβεβλημένη περιοχή
• Τριχοριζόγραμμα
• Εργαστηριακό έλεγχο (Γενική εξέταση αίματος, σίδηρος, ψευδάργυρος, φερριτίνη, Τ3, Τ4, TSH. Σε περιπτώσεις που υπάρχουν στοιχεία υπερανδρογοναιμίας χρειάζεται περαιτέρω εργαστηριακός έλεγχος που περιλαμβάνει: Τεστοστερόνη ελεύθερη και ολική, DHEA-S, SHBG, Προλακτίνη, Υπερηχογραφικός έλεγχος ωοθηκών και επινεφριδίων)

Θεραπευτική προσέγγιση διάχυτης αλωπεκίας

• Η οξεία διάχυτη αλωπεκία είναι αυτοπεριοριζόμενη εντός 3-6 μηνών στην περίπτωση διακοπής του αιτίου πρόκλησης με μέγιστο χρόνο αποκατάστασης το ένα έτος.
• Για την χρόνια διάχυτη αλωπεκία δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία. Η χρήση τοπικά μινοξιδίλης 2%, φαίνεται να επιμηκύνει την αναγενή φάση.

Θεραπευτική προσέγγιση ανδρογενετικής αλωπεκίας

Η Μινοξιδίλη, σε τοπική εφαρμογή 1ml δύο φορές την ημέρα σε συγκέντρωση 2% στα κορίτσια και 5% στα αγόρια για τουλάχιστον ένα έτος, εμφάνισε αρκετά ενθαρρυντικά αποτελέσματα όσον αφορά την καθυστέρηση απώλειας των τριχών καθώς και την αύξηση της διαμέτρου τους. Η Φιναστερίδη, δεν έχει έγκριση για χρήση σε αγόρια ηλικίας κάτω των 18 ετών.

Η χρήση αντιανδρογόνων, όπως η σπιρονολακτόνη και η οξεική κυπροτερόνη, σε μελέτες που αφορούν κορίτσια με Ανδρογενετικού τύπου αλωπεκία είναι περιορισμένη.

Συμπέρασματικά, η Διάχυτη καθώς και η Ανδρογενετική αλωπεκία αποτελούν δυσάρεστο γεγονός, που προκαλεί σοβαρές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις τόσο στα ίδια τα παιδιά όσο και τις οικογένειές τους και για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση από το Δερματολόγο.

Άουρα Υφαντή