Καρκίνος του ήπατος!
Συγγραφέας Μιχαήλ Ι. Βασίλογλου – Γκανής Γράφτηκε στις ,
Τι είναι ο πρωτοπαθής καρκίνος του ήπατος?
Ο όγκος προέρχεται και αναπτύσσεται από τα ίδια τα κύτταρα του ήπατος και όχι από ‘’μετανάστευση’’ καρκινικών κυττάρων από άλλο σημείο του σώματος στο συκώτι.
Παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη του :
• Η χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV) και C (HCV) .
• Η κίρρωση του ήπατος. Αυτή η χρόνια εξελισσόμενη και μη αναστρέψιμη πάθηση δημιουργεί ουλώδη ιστό στο συκώτι που είναι ευνοϊκό υπόστρωμα για την καρκινογένεση.
• Ορισμένες κληρονομικές παθήσεις του ήπατος όπως η αιμοχρωμάτωση και η νόσος Wilson.
• Ο σακχαρώδης διαβήτης . Οι άνθρωποι που πάσχουν από διαβήτη έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν ηπατικό καρκίνο σε σχέση με τον υγιή πλυθησμό.
• Η λιπώδης διήθηση του ήπατος αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης του .
• Η έκθεση στις αφλατοξίνες. Είναι τοξίνες που παράγει ο μύκητας Aspergillusflavus. O μύκητας αυτός μολύνει τα τρόφιμα ειδικά φιστίκια και καλαμπόκι που δεν φυλάσσονται σε καλές συνθήκες.
• Η υπερβολική και καθημερνή κατανάλωση αλκοόλ δημιουργεί μη αναστρέψιμη ηπατική βλάβη και αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στο συκώτι.
Ποια είναι τα συχνότερα συμπτώματα ?
• Ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Ανορεξία
• Πόνος δεξιά από το στομάχι
• Ναυτία και έμετοι
• Αδυναμία και ανεξήγητη κόπωση
• Ίκτερος , δλδ κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών
• Ασκίτης, δλδ συλλογή υγρού στην κοιλιά
• Αποχρωματισμένα , λευκά κόπρανα
Τι συμπεριλαμβάνει ο διαγνωστικός έλεγχος?
• Εξετάσεις αίματος , ηπατικής βιολογίας και ορισμένους δείκτες όπως η αFP που σε πρωτοπαθείς όγκους ήπατος σε μεγάλο ποσοστό ασθενών παρουσιάζεται αυξημένη.
• Απεικονιστικός έλεγχος που περιλαμβάνει συνδυασμό εξετάσεων υπερηχογραφήματος, αξονικής τομογραφίας και μαγνητικής τομογραφίας για τον καθορισμό της βλάβης.
• Βιοψία του όγκου δια λεπτής βελόνης υπό ακτινολογική καθοδήγηση για τον ιστολογικό καθορισμό της βλάβης.
Στην περίπτωση που η διάγνωση είναι θετική για κακοήθεια σε μια βλάβη του ήπατος τι ακολουθεί?
Αρχικά θα πρέπει να γίνει σταδιοποίηση της νόσου και επιβεβαίωση της με συνολικό και εξονυχιστικό έλεγχο του ασθενούς. Από αυτό το στάδιο θα κριθεί ποια θα είναι η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση που θα ακολουθήσει ο ασθενής.
Μια σειρά εξετάσεων αξονικών τομογραφιών θώρακος και εγκεφάλου, σπινθηρογραφήματος οστών και PET Scan θα πρέπει να γίνουν για την διαπίστωση παρουσίας απομακρυσμένων μεταστάσεων. Ενδελεχής έλεγχος του πεπτικού με γαστροσκόπηση και κολονοσκόπηση για αποκλεισμό παρουσίας όγκου παχέος εντέρου και στομάχου και για διαπίστωση κιρσών οισοφάγου.
Θα ακολουθήσει συμβούλιο μεταξύ ηπατολόγου, ογκολόγου, ακτινολόγου και του χειρουργού στο οποίο θα αποφασιστεί ποια θα είναι η καταλληλότερη θεραπεία που θα προταθεί στον ασθενή καθώς και εναλλακτικές επιλογές παρουσιάζοντας του το όφελος και τους κινδύνους κάθε περίπτωσης.
Ποια είναι η θεραπεία του καρκίνου του ήπατος?
Η θεραπευτική αντιμετώπιση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες:
• Την συνολική κατάσταση του ήπατος ( βαθμός κιρρωσης?)
• Το μέγεθος, την θέση και των αριθμό των καρκινικών εστιών
• Την παρουσία μεταστάσεων ή και τοπικής εξάπλωσης σε γειτονικά όργανα
• Την ηλικία και την γενική κατάσταση του ασθενούς (συνυπάρχοντα νοσήματα πχ καρδιακή ανεπάρκεια).
Οι θεραπευτικοί χειρισμοί περιλαμβάνουν μια σειρά επιλογών :
• Η ηπατεκτομή κατά την οποία αφαιρείται ο όγκος από το συκώτι, εφαρμόζεται σε μικρούς κυρίως όγκους και σε ασθενείς με καλή λειτουργία του ήπατος.
• Η μεταμόσχευση του ήπατος κατά την οποία το πάσχον συκώτι αντικαθίσταται εξ ολοκλήρου από το υγιές ήπαρ του δότη . Η μεταμόσχευση είναι ενδεδειγμένη σ ένα μικρό ποσοστό ασθενών σε πρώιμο στάδιο της νόσου.
• Θερμική καταστροφή του όγκου με χρήση μικροκυμάτων ή ραδιοσυχνοτήτων. Με την μέθοδο αυτή επιτυγχάνεται πλήρης καταστροφή του όγκου και εφαρμόζεται σε όγκους διαμέτρου μικρότερης των 5εκ και για ακόμα καλύτερο ογκολογικό αποτέλεσμα γίνεται στο χειρουργείο (ανοικτά ή και λαπαροσκοπικά) υπό την καθοδήγηση διεγχειρητικού υπερηχογραφήματος . Μελέτες έχουν δείξει ότι η καταστροφή του όγκου με ραδιοσυχνότητες έχουν την ίδια αποτελεσματικότητα με την ηπατεκτομή στην 4ετη επιβίωση με μικρότερο ποσοστό μετεγχειρητικής νοσηρότητας (MS Chen et coll. Ann Surg 2006).
• Χημική καταστροφή του όγκου με έγχυση καθαρής αιθανόλης.
• Χημειοεμβολισμός μέσω της ηπατικής αρτηρίας. Τοποθέτηση καθετήρα στην ηπατική αρτηρία και έγχυση χημειοθεραπευτικών άμεσα στο ηπατικό παρέγχυμα και στα τροφοφόρα αγγεία του όγκου. Μπορεί να συνδυαστεί με την θερμική καταστροφή του όγκου βελτιώνοντας το αποτέλεσμα.
• Ακτινοβολία σε περιπτώσεις που η οποιαδήποτε παρέμβαση είναι απαγορευτική. Μπορεί να εφαρμοσθεί στερεοτακτική ακτινοβολία .
• Στοχευμένη φαρμακευτική θεραπεία. Οι στοχευμένοι παράγοντες (sorafenib) επιδρούν στην ικανότητα του όγκου να αναπτύξει νέα αγγεία. Έχουν δείξει ως τώρα να επιβραδύνουν ή και να αναστέλλουν την εξέλιξη του προχωρημένου ηπατοκυτταρικού καρκίνου.
Η εξειδικευμένη προσέγγιση της ασθένειας με κύρια όπλα την σύγχρονη τεχνολογία στην χειρουργική την ακριβή διάγνωση και την έμπειρη ομάδα γιατρών προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα στην επιβίωση και την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
