Κατανοώντας την Πρεσβυωπία
Συγγραφέας Αναστάσιος-Ιωάννης Κανελόπουλος Γράφτηκε στις ,
Η αποκατάσταση της προσαρµογής παραµένει ακόµη πρόκληση.
Επιθυµία του Σερ Dr.Harold Ridley, ο οποίος εµφύτευσε τον πρώτο ενδοφθάλµιο φακό µετά από επέµβαση καταρράκτη το 1952, ήταν η αποκατάσταση όλων των λειτουργιών του κρυσταλλοειδή φακού µε την αντικατάστασή του από τεχνητούς
φακούς κατά την διάρκεια επέµβασης καταρράκτη. Ακόµη και σήµερα όµως η αποκατάσταση της προσαρµογής παραµένει µια πρόκληση. Αυτή η δυναµική λειτουργία δεν µπορεί να αποκατασταθεί επαρκώς και σταθερά (αν και δηµοσιεύµατα
και στην Ελλάδα πριν από 2 έτη, υπόσχονταν τα πάντα!).
Προσαρµογή ονοµάζεται η ικανότητα του µατιού να αλλάζει την οπτική δύναµη του κρυσταλλοειδή φακού για να εστιάζει εικόνες στον αµφιβληστροειδή, αντικειµένων που βρίσκονται σε διαφορετικές αποστάσεις. Ακόµη δεν έχουµε πλήρη γνώση των
µηχανισµών που εµπλέκονται, επιδράσεις της γήρανσης και την ανατοµική µεταβλητότητα.
Οι υπάρχοντες φακοί IOL (ενδοφθάλµιοι φακοί) που επιχειρούν να επιτύχουν αποτελεσµατική προσαρµογή έχουν σχεδιαστεί να επιτρέπουν την συστολή του ακτινωτού µυός, µεταβάλλοντας την διάθλαση του IOL, είτε αλλάζοντας την καµπυλότητά του.
Οι περισσότερες κλινικές έρευνες για τον IOL δεν έχουν ξεχωρίσει το εύρος της προσαρµογής από το εύρος της ψευδοπροσαρµογής.
Η ψευδοπροσαρµογή είναι η εστίαση των αντικειµένων, που βρίσκονται σε διαφορετικές αποστάσεις, στον αµφιβληστροειδή χωρίς κίνηση εστίασης του µατιού.
Είναι γνωστό ότι ένας ψευδοφακικός ασθενής µπορεί να ωφεληθεί πάνω από 1.5 D ψευδοπροσαρµοσµένου πλάτους.
Αυτές οι ψευδοφακικές διαπλατύνσεις δεν µετρούνται και δεν αναλύονται τακτικά σαν παράγοντες που συνεισφέρουν στην µελέτη της προσαρµογής των φακών IOL.
Η σκλήρυνση του φακού µε απώλεια της ελαστικότητας φαίνεται να είναι ο πιο σηµαντικός παράγοντας στην απώλεια της προσαρµογής της διεύρυνσης.
Μπορούµε να ελπίζουµε ότι θα αποκαταστήσουµε την προσαρµογή µε το ξαναγέµισµα του περιφάκιου; Σύµφωνα µε µετρήσεις, µια προσαρµογή διαπλάτυνσης 2.9-D απαιτεί µια αύξηση 0.3 mm του πάχους του περιφάκιου, για να επιτευχθεί µια διαφορά 4D της δύναµης εστίασης του τεχνητού φακού.
Από την πρώτη περιγραφή προσπάθειας ξαναγεµίσµατος του φακού από τον Kessler το 1964, οι τεχνικές και οι τεχνολογίες που διευκολύνουν την πραγµατοποίηση αυτού του σκοπού ακόµη εξελίσσονται.
Ακολουθώντας την συµβολή των Haefliger, Parel, Nishi και Hettlich, στην κατανόηση από εµάς του ξαναγεµίσµατος του περιφάκιου µε µη ανθρώπινα µοντέλα, οι Koopmans και Terwee απέδειξαν φέτος ότι δεν υπάρχει σύνδεση της βαθµιαίας µείωσης της δύναµης του φακού κατά την διάρκεια τεντώµατος των ανθρώπινων φακών που έχουν ξαναγεµιστεί µε µαλακό πολυµερές (γέλη-gel).
Αντίθετα, οι φυσικοί φακοί, οι οποίοι υπόκεινται στην ίδια τεχνική µηχανικής τεντώµατος έδειξαν µείωση στην προσαρµοζόµενη διαπλάτυνση µε την ηλικία.
Η επιλογή του πολυµερούς θα εξαρτηθεί από τον σταθερό συντελεστή του Young για την ελαστικότητα και το µέγεθος της διάθλασης και από την ικανότητα µέτρησης της διάθλασης ενδοεγχειρητικά.
Αν και γνωρίζουµε ότι η συστολή του ακτινωτού µυός υπάρχει ακόµη και σε πρεσβυωπικά µάτια, οι ακριβείς ρόλοι της µείωσης της προσαρµογής της διαµέτρου του βλεφαρικού µυός µε το πέρασµα των χρόνων και της µεταβλητότητας της δύναµης εστίασης είναι ακόµη άγνωστα.
Η προσαρµογή, αποκατάσταση ή τουλάχιστον η επαρκής εξοµοίωση των οπτικών και βιο-µηχανικών ιδιοτήτων του κρυσταλλοειδούς φακού µετά από αφαίρεση καταρράκτη παραµένει προς ολοκλήρωση, αλλά έχει γίνει συναρπαστική πρόοδος.
Παρότι οι παρόντες προσαρµόσιµοι φακοί είναι ανεπαρκείς για τους περισσότερους ασθενείς, η εξέλιξη αυτών των IOL φακών υπήρξε χρήσιµη στην αύξηση του ενδιαφέροντος και στην έρευνα για ψευδοφακική προσαρµογή και
ψευδοπροσαρµογή.
Έτσι λοιπόν παρόλα τα πρόσφατα δηµοσιεύµατα για «κατάργηση» της πρεσβυωπίας, ακόµη δεν υπάρχει λύση. Οι έρευνες όµως προχωρούν σταθερά και η λύση αυτή φαίνεται να φτάσει στην κλινική εφαρµογή µέσα σε 5-10 χρόνια. Αυτό θα σηµαίνει
όχι µόνο κατάργηση της πρεσβυωπίας, τόσο µετά τα 40, αλλά και µετά την επέµβαση του καταρράκτη. Θα ανοίξει δε νέο ορίζοντα και για όλες τις επεµβάσεις διόρθωσης µυωπίας, αστιγµατισµού και πρεσβυωπίας.
