Μακροβιοτική διατροφή
Συγγραφέας Χρήστος Θασίτης Γράφτηκε στις ,
Η μακροβιοτική διατροφή δεν είναι απλά ένα πρόγραμμα διατροφής αλλά τρόπος ζωής.
Ο όρος “μακροβιοτική” σημαίνει “μεγάλη διάρκεια ζωής” και η μακροβιοτική διατροφή είναι η δίαιτα που θα οδηγήσει σε μια υγιή και “υπεραιωνόβια” ζωή. Αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον Ιπποκράτη (460 π.Χ.- 370 π.Χ.), πατέρα της σύγχρονης ιατρικής, με τη γνωστή του φράση “άσε την τροφή να γίνει το φάρμακο σου και το φάρμακο σου η τροφή σου”.
Η πιο πρόσφατη, εξελιγμένη μορφή της μακροβιοτικής διατροφής έρχεται από τον Michio Kushi.
Η μακροβιοτική διατροφή βασίζεται στην αρχαία κινέζικη φιλοσοφία της εξισορρόπησης των αρχέτυπων πόλων ενέργειας του σύμπαντος που ονομάζονται γιν και γιανγκ (yin and yang). Κάθε τρόφιμο έχει διαφορετικό γιν και γιανγκ και η ισορροπία τους στη δίαιτα οδηγεί σε ισορροπία του ΖΕΝ, της κατάστασης εκείνης δηλαδή που βρισκόμαστε στη μεγίστη πνευματική και σωματική υγεία.
Τι μπορείτε να φάτε
Η μακροβιοτική διατροφή περιλαμβάνει τοπικά, ανεπεξέργαστα, φυσικά τρόφιμα που παρασκευάζονται με παραδοσιακό τρόπο όπως το ψήσιμο, το βράσιμο και το μαγείρεμα στον ατμό. Περιέχει πολλά δημητριακά, λαχανικά, φρούτα και όσπρια, τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση, ξηρούς καρπούς, σπόρους και σούπες. Πρόκειται δηλαδή για μια ως επί το πλείστον χορτοφαγική δίαιτα που επιτρέπει την κατανάλωση ψαριού, κρέατος και πουλερικών μόνο περιστασιακά. Απαγορεύονται οι επεξεργασμένες τροφές, τα λιπαρά κρέατα, τα περισσότερα γαλακτοκομικά, η ζάχαρη, ο καφές, το αλκοόλ, η σοκολάτα, τα ραφιναρισμένα τρόφιμα, τα αναψυκτικά, οι πατάτες, τα καυτερά μπαχαρικά και τα τρόφιμα που περιέχουν συντηρητικά.
Αναλυτικά:
- Δημητριακά 40-60% της καθημερινής διατροφής: Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει δημητριακά ολικής αλέσεως, καστανό ρύζι, πλιγούρι, κινόα, κεχρί, κριθάρι, σιτάρι, σίκαλη, καλαμπόκι, βρώμη, φαγόπυρο, noodles, ζυμαρικά και ψωμί ολικής αλέσεως.
- Λαχανικά (και φύκια) 20-30% της καθημερινής διατροφής: Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει σχεδόν όλα τα τοπικά, εποχιακά και βιολογικά λαχανικά συν τα θαλάσσια φύκια. Εξαιρούνται οι πατάτες, τα κολοκυθάκια, οι ντομάτες, οι πιπεριές, το σπανάκι, τα παντζάρια και οι μελιτζάνες που πρέπει να καταναλώνονται σπανίως ή καθόλου.
- Όσπρια 5-10% της καθημερινής διατροφής: Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει σχεδόν όλα τα όσπρια όπως ρεβίθια, φακές, φασόλια, φάβα και προϊόντα σόγιας.
- Σούπες: 1-2 φλιτζάνια ή μπολ σούπας καθημερινά παρασκευασμένες με λαχανικά, δημητριακά και όσπρια. Προτιμώνται οι σούπες που είναι παρασκευασμένες από σόγια ή όσπρια που έχουν υποστεί ζύμωση.
- Μαγειρικό λάδι: Προτιμώνται τα σκουρόχρωμα φυτικά λάδια όπως το ελαιόλαδο και το σησαμέλαιο.
- Φρούτα: Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει σχεδόν όλα τα εποχιακά και τοπικά φρούτα εκτός από κάποια τροπικά όπως μάνγκο, ανανά και παπάγια που πρέπει να καταναλώνονται σπανίως ή καθόλου. Τα φρούτα που επιτρέπονται μπορούν να καταναλωθούν αρκετές φορές την εβδομάδα.
- Ξηροί καρποί και σπόροι: Επιτρέπεται η κατανάλωση όλων των ξηρών καρπών και σπόρων αρκετές φορές την εβδομάδα. Μπορούν να καταναλώνονται ψημένοι ή ελαφρώς αλατισμένοι.
- Γλυκά: Επιτρέπεται η κατανάλωση γλυκών 2-3 φορές την εβδομάδα και με την προϋπόθεση ότι είναι παρασκευασμένα με φυσικά συστατικά χωρίς συντηρητικά ή χρωστικές. Η λευκή ζάχαρη, το μέλι και η σοκολάτα είναι καλό να αποφεύγονται.
- Ζωικά προϊόντα: Τα ψάρια και τα θαλασσινά μπορούν να καταναλώνονται 1-2 φορές την εβδομάδα. Τα πουλερικά, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά και το κόκκινο κρέας μπορούν να καταναλώνονται μόνο ελάχιστες φορές τον μήνα.
- Καρυκεύματα: Επιτρέπονται σχεδόν όλα τα καρυκεύματα που μπορούν να αυξήσουν την γευστικότητα των τροφίμων εκτός από το καυτερό πιπέρι.
Ποια είναι τα δυνατά σημεία της μακροβιοτικής διατροφής
Η μακροβιοτική διατροφή είναι πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια και ανεπεξέργαστα δημητριακά. Όλα αυτά που λείπουν δηλαδή από το σύγχρονο και γρήγορο τρόπο διατροφής της σημερινής κοινωνίας. Είναι χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά και πλούσια σε φυτικές ίνες, φυτοχημικά και αντιοξειδωτικά συστατικά. Για το λόγο αυτό μπορούμε να πούμε ότι η μακροβιοτική διατροφή προλαμβάνει τον καρκίνο, το σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Μοιάζει σε αρκετά σημεία με το μοντέλο της Μεσογειακής διατροφής με αρκετές βέβαια διαφορές.
Τα αρνητικά σημεία της μακροβιοτικής διατροφής
Θεωρείται από αρκετούς διατροφολόγους ως υπερβολικά περιοριστική διατροφή. Η μειωμένη κατανάλωση γαλακτοκομικών, πουλερικών, αυγών και κόκκινου κρέατος ίσως οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις. Το ασβέστιο, ο σίδηρος, το μαγνήσιο, η βιταμίνη D, η βιταμίνη Β12 και οι πρωτεΐνες είναι τα πιο επίφοβα θρεπτικά συστατικά που μπορεί να παρουσιάσουν ελλείψεις, με ότι αυτό συνεπάγεται για την υγεία μας. Η καλή και ισορροπημένη διατροφή εξετάζει πρώτα τα θρεπτικά συστατικά της δίαιτας και μετά την εξισορρόπηση του γιν και γιανγκ.
