Οι αλλεργίες, έχουν αυξηθεί ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες στο δυτικό κόσμο. Η επικρατέστερη θεωρία που προσπαθεί να ερμηνεύσει αυτήν τη σύγχρονη επιδημία είναι η υπόθεση της “υγιεινής” (hygiene hypothesis). Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η περιορισμένη έκθεση σε ωφέλιμους μικροβιακούς οργανισμούς κατά τα πρώτα έτη ενός παιδιού “στρέφει” το ανοσοποιητικό σύστημα προς την εκδήλωση αλλεργιών. Δεν είναι τυχαίο ότι στις αναπτυσσόμενες χώρες όπου κυριαρχούν οι συνθήκες που επικρατούσαν πριν την αστικοποίηση της σύγχρονης ζωής, τα αλλεργικά νοσήματα είναι σπανιότατα.

Καταρχήν, η περιγεννητική περίοδος έχει αναγνωριστεί ως μια μοναδική ευκαιρία να επηρεαστούν με θετικό τρόπο οι ανοσολογικές αντιδράσεις του οργανισμού του παιδιού που θα κρατήσουν εφ’ όρου ζωής. Όμως, στον ανεπτυγμένο κόσμο τα βρέφη γεννιούνται συχνά με καισαρική τομή, με συνέπεια να μη λαμβάνουν από τη γέννηση τα φυσιολογικά μη παθογόνα μικρόβια που κανονικά θα ελάμβαναν με φυσιολογικό τοκετό.

Επιπλέον, η χορήγηση από νωρίς ξένου γάλακτος και η μείωση του μητρικού θηλασμού μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη «στροφή» του ανοσοποιητικού συστήματος προς την εκδήλωση αλλεργιών. Είναι ευρέως γνωστό ότι το μητρικό γάλα παρέχει ανοσολογική προστασία μέσω της μεταφοράς αντισωμάτων, μία διαδικασία που αναφέρεται ως “παθητική ανοσία.” Είναι σαν η μητέρα να λέει στο μωρό της, «κοίτα τι έχω δει στο περιβάλλον που θα πρέπει να είσαι έτοιμο να καταπολεμήσεις»! Ο μητρικός θηλασμός είναι ο πλέον ιδανικός και φυσιολογικός τρόπος σίτισης των βρεφών με πολλαπλά οφέλη διατροφικά, ανοσολογικά και ψυχολογικά τόσο για τα παιδιά όσο και για τις ίδιες τις μητέρες.

Στη συνέχεια, κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής, η θεωρία της υγιεινής υποστηρίζει ότι συχνά απομονώνουμε τα παιδιά υπερβολικά από φυσιολογικά αντιγόνα του περιβάλλοντος. Μεγαλώνουν μέσα στα διαμερίσματα, χωρίς έκθεση στη φύση, με υπερβολική αποστείρωση και προφύλαξη, με συνέπεια το αμυντικό τους σύστημα να μη βρίσκει τις ευκαιρίες έκθεσης σε μη παθογόνα μικρόβια που θα το βοηθήσουν να ωριμάσει. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν κοντά στη φύση και αποκτούν από νωρίς ένα κατοικίδιο, έχουν μειωμένες πιθανότητες εμφάνισης αλλεργίας.

Εν κατακλείδι, ο «δυτικός» τρόπος ζωής έχει συντελέσει στην απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα την έκρηξη του αλλεργικού κύματος. Είναι λοιπόν σημαντική η έκθεση από πολύ νωρίς σε ένα μεγάλο εύρος μη παθογόνων μικροβίων, τα οποία θα αποτελέσουν ασπίδα προστασίας για τη διατήρηση της φυσιολογικής ισορροπίας του οργανισμού.