Οδοντιατρική Φοβία
Συγγραφέας iator Γράφτηκε στις ,
Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως όταν το παιδί πρόκειται να επισκεφθεί τον οδοντίατρο, αναπτύσσει κάποιο είδος αγωνίας και στρες, ανεξάρτητα αν αυτό εκδηλωθεί ή όχι.
Τι φοβούνται τα παιδιά;
- Συγκεκριμένες καταστάσεις: Ο φόβος για την ένεση, για οδοντιατρικά εργαλεία και μηχανήματα, θορύβους, μυρωδιές κ.α.
- Γενικευμένες: Ο φόβος για το άγνωστο, για πιθανό πόνο, ή ακόμα ο φόβος αποχωρισμού από τους γονείς τους.
Από πού προέρχεται;
- Το άγχος ή η φοβία που τρέφουν οι γονείς και ειδικά η μητέρα όσο αφορά τον οδοντίατρο, επηρεάζουν άμεσα το παιδί, αφού αυτό μεταδίδεται, όπως υποστηρίζουν πολλοί επιστήμονες, ακόμα και από την εμβρυική ηλικία.
- Παιδιά πολύ μικρά σε ηλικία ή συναισθηματικά ανώριμα για την ηλικία τους, συχνά αναπτύσσουν κάποιο είδος ανησυχίας και στρες, αφού είναι αδύνατο να συνειδητοποιήσουν την ανάγκη οποιασδήποτε θεραπείας.
- Συμμαθητές και φίλοι μέσα από το περιβάλλον του σχολείου και της παρέας μεταφέρουν πολλές φορές “ιστορίες τρόμου” γύρω από την οδοντιατρική, μεταδίδοντας έτσι τους φόβους τους και σε άλλα παιδιά.
- Προηγούμενες δυσάρεστες ή τραυματικές εμπειρίες των παιδιών σε ένα ιατρείο, νοσοκομείο ή άλλο οδοντιατρείο, είναι αποδεδειγμένο ότι έχουν αρνητική επίδραση στο παιδί.
Γενικά, οι φόβοι που το παιδί αναπτύσσει επηρεαζόμενο από το περιβάλλον του είναι πιο έντονοι, καθώς αυτοί μεγεθύνονται στη φαντασία του, από ότι οι φόβοι που αναπτύσσονται από την έκθεση του παιδιού σ` αυτή καθεαυτή την εμπειρία.
Πως αντιμετωπίζεται
Προσέγγιση του παιδιού:
O οδοντίατρος που έχει εξειδικευτεί στη οδοντιατρική για τα παιδιά, χρησιμοποιώντας ψυχολογικές τεχνικές, τεχνικές συμπεριφοράς και ειδικό λεξιλόγιο για τη περιγραφή της θεραπείας, αλλάζει την εικόνα της οδοντιατρικής από επώδυνη και αγχώδη διαδικασία σε πράξη απλή και αποδεκτή για το παιδί.
Η επιτυχία του οδοντιάτρου δεν εξαρτάται μόνο από την τεχνική του επιδεξιότητα αλλά και από την ικανότητα του να αποκτήσει την εμπιστοσύνη και συνεργασία του παιδιού για όλες τις απαραίτητες επισκέψεις.
Για το σκοπό αυτό βοηθούν και η κατάλληλη διαμόρφωση του ιατρείου που αποτελεί χώρο ευχάριστο και φιλικό προσαρμοσμένο στις παιδικές ανάγκες.
Μερικές από τις τεχνικές μας είναι:
- Πες-δείξε-κάνε
- Απευαισθητοποίηση
- Χρήση προτύπου –η μητέρα αποτελεί το ισχυρότερο πρότυπο
- Απόσπαση προσοχής με προβολή DVD αγαπημένων παιδικών ταινιών
- Εγκαθίδρυση εμπιστοσύνης
- Θέσπιση ορίων στη συμπεριφορά του παιδιού
- Καταστολή
Eκτός από τις ψυχολογικές τεχνικές και τις τεχνικές προσέγγισης και ανάλυσης της συμπεριφοράς του παιδιού υπάρχουν και οι φαρμακολογικές τεχνικές ως εξής:
Φαρμακολογική αντιμετώπιση
Πρωτοξείδιο του αζώτου:
(Πηγή πληροφοριών CED Resolution, Council of European Dentists, May 2012, ced@eudental.eu)
Τι είναι το πρωτοξείδιο του αζώτου;
Πρόκειται για μείγμα αερίων (οξυγόνου και πρωτοξειδίου του αζώτου)που τοποθετείται με μάσκα στη μύτη του παιδιού. Όσο εισπνέεται, το παιδί βιώνει ένα ευχάριστο αίσθημα χαλάρωσης και ευφορίας. Με τη διακοπή της εισπνοής του πρωτοξειδίου του αζώτου και με τις πρώτες εισπνοές ατμοσφαιρικού αέρα το αέριο αυτό εξαφανίζεται από το σώμα και ο οργανισμός επανέρχεται αμέσως σε φυσιολογικά επίπεδα. Η αναλγησία με πρωτοξείδιο του αζώτου αποτελεί την πιο ήπια φαρμακολογική αναλγησία στην οδοντιατρική και είναι εγκεκριμένη τόσο από την ευρωπαϊκή όσο και από την αμερικάνικη ακαδημία παιδοδοντιατρικής και γενικής οδοντιατρικής.
Πότε χρησιμοποιείται;
Μερικές φορές που το παιδί είναι πολύ ανήσυχο κατά τη διάρκεια της οδοντιατρικής επίσκεψης και η ψυχολογική προσέγγιση από μόνη της δεν αρκεί για να κερδιθεί η συνεργασία του παιδιού.
Σε αυτήν την περίπτωση το πρωτοξείδιο του αζώτου είναι μια ασφαλής και αποτελεσματική μέθοδος, η οποία βοηθά στην ανακούφιση του παιδιού από το άγχος της οδοντιατρικής θεραπείας.
Επίσης βοηθά πολύ στην μείωση της αναγούλας και του εμετού.
Πώς θα νιώθει το παιδί μου, όταν αναπνέει το πρωτοξείδιο του αζώτου;
Το πρωτοξείδιο του αζώτου έχει ευχάριστη οσμή και θα κάνει το παιδί σας να νοιώθει χαλάρωση και ευδιαθεσία. Εάν το παιδί σας ενοχλείται από τους ήχους, τη θέα ή την αίσθηση της οδοντιατρικής θεραπείας, το πρωτοξείδιο του αζώτου θα το βοηθήσει να αντιδράσει πιο θετικά στην οδοντιατρική θεραπεία.
Είναι ασφαλές;
Το πρωτοξείδιο του αζώτου είναι εξαιρετικά ασφαλές. Είναι ίσως το πιο ασφαλές καταπραϋντικό στην οδοντιατρική με τηνπροϋπόθεση ότι ο οδοντίατρος έχει τη γνώση, την εξάσκηση και την εμπειρία να το χρησιμοποιεί.
Μήπως πρέπει να ακολουθήσω κάποιες οδηγίες πριν τη χορήγησή του πρωτοξειδίου του αζώτου;
- Δώστε στο παιδί σας λίγο ή καθόλου φαγητό πριν την επίσκεψη. (Μερικές φορές γεμάτο στομάχι μπορεί να προκαλέσει εμετό).
- Αναφέρετε στον οδοντίατρο σας, εάν το παιδί σας έχει κάποιο αναπνευστικό πρόβλημα, το οποίο θα κάνει δύσκολη τη ρινική αναπνοή. Δυσκολία αναπνοής από τη μύτη περιορίζει την αποτελεσματικότητα του πρωτοξειδίου του αζώτου.
- Αναφέρετε στον οδοντίατρο σας, εάν το παιδί σας παίρνει κάποιο άλλο φάρμακο την ημέρα του οδοντιατρικού ραντεβού.
Υπάρχουν ιατρικές αντενδείξεις στη χρήση του;
Ελάχιστες!
Η χρήση του απαγορεύεται μόνο στις εξής περιπτώσεις:
- Σε χρόνια αποφρακτική πάθηση πνευμόνων
- Αδυναμία αναπνοής από τη μύτη
- Σοβαρή ψυχιατρική ασθένεια
- Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12
- Σε νευρομυικές ασθένειες όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας
- Σε καρκινοπαθείς που κάνουν χημειοθεραπεία με φάρμακα τύπου BLEOMYCIN και
- Στο 1ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης
Είναι το πρωτοξείδιο του αζώτου, αποτελεσματικό για όλα τα παιδιά;
Kάθε παιδί είναι διαφορετικό. Γι’αυτό και η μέθοδος που χρησιμοποιείται, για να κερδιθεί η συνεργασία του παιδιού διαφέρει αναλόγως.
Η καταστολή με πρωτοξείδιο του αζώτου δεν είναι αποτελεσματική για όλα τα παιδιά ειδικά για πολύ μικρά παιδιά 2-3 ετών εφόσον κλαίνε διαρκώς και δεν επικοινωνούν, για παιδιά με κλειστοφοβία, για παιδιά με κώλυμα στη ρινική αναπνοή, ή για παιδιά που έχουν αρνητική στάση προς τη μέθοδο αυτή.
Στις περιπτώσεις αυτές ο οδοντίατρος θα διαλέξει άλλη μέθοδο, για να κάνει την παροχή της οδοντιατρικής θεραπείας εφικτή.
Γενική αναισθησία
Αυτή περιορίζεται στα παιδιά με εξαιρετική δυσκολία χειρισμού και προσέγγισης, που αδυνατούν με οποιοδήποτε άλλο τρόπο να συνεργαστούν, όπως σε φοβικά παιδιά, ή πολύ μικρά σε ηλικία ή σε παιδιά με ειδικές ανάγκες.
Η θεραπεία παιδιών υπό την επίδραση ολικής αναισθησίας είναι ασφαλής μέθοδος καθώς παρέχεται σε πλήρως εξοπλισμένη χειρουργική αίθουσα από επαγγελματία αναισθησιολόγο.
Σε περιστατικά οδοντιατρικών επεμβάσεων το παιδί εισάγεται στην κλινική νωρίς το πρωί και αποχωρεί συνήθως το απόγευμα.
Δεν υφίσταται λόγος διανυκτέρευσης.
Μεγάλο πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι μπορεί να ολοκληρωθεί όλη η θεραπεία σε μια και μοναδική επίσκεψη.
