Γεροί…μέχρι το κόκκαλο!
Συγγραφέας Αντώνης Σχοινάς, Γράφτηκε στις ,
Η οστεοπόρωση μπορεί να προληφθεί και η πρόληψη ξεκινά πολύ νωρίς στην ηλικία κάθε ατόμου. Το κόκκαλο είναι ένα ζωντανό κομμάτι του οργανισμού, που συνεχώς ανανεώνεται, δηλαδή παλιά και ελαττωματικά κομμάτια απομακρύνονται (σε μικροσκοπικό φυσικά επίπεδο), ενώ ταυτόχρονα νέο υγιές οστό αντικαθιστά το παλιό. Φυσιολογικά ο σκελετός αναπτύσσεται και ισχυροποιείται κυρίως στην εφηβική ηλικία και αποκτά τη μέγιστή του μάζα μέχρι την ηλικία 25-30 ετών.
Στην περίοδο αυτή το καινούριο κόκκαλο που παράγεται είναι πολύ περισσότερο από αυτό που απομακρύνεται. Ακολουθεί μια μακρά περίοδος σταδιακής απώλειας της οστικής μάζας, όπου το ανανεούμενο οστό δεν μπορεί να καλύψει τις απώλειες. Η μείωση αυτή στην πυκνότητα του οστού επιταχύνεται ραγδαία στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
Τι μπορώ να κάνω για να έχω πάντα γερό σκελετό:
Είναι εξαιρετικά σημαντική η περίοδος της εφηβείας- νεανικής ηλικίας, γιατί τότε είναι που θα πρέπει με τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα να δημιουργηθούν εξαρχής γερά οστά, δηλαδή να επιτευχθεί αυτό που επιστημονικά ονομάζουμε “Μέγιστη οστική πυκνότητα”. Τα προληπτικά αυτά μέτρα βεβαίως πρέπει να εφαρμόζονται σε όλη την ενήλικο ζωή και ιδιαίτερα στην εμμηνόπαυση ώστε τα οστά να αδυνατίζουν στη συνέχεια με όσο δυνατόν μικρότερο ρυθμό:
- Υγιεινή διατροφή: Είναι αναγκαία στη διατροφή σας η απαραίτητη ποσότητα ασβεστίου καθημερινά. Οι καλύτερες πηγές ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, (γάλα, γιαούρτι, τυρί) καθώς και ορισμένα άλλα τρόφιμα. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου είναι 1.000 mg ή 1.500 mg για ηλικίες >60 χρονών, που σημαίνει περίπου 2-4 μερίδες γαλακτοκομικών ημερησίως. Προσοχή ωστόσο η ημερήσια δόση να μην ξεπερνάει τα 2000 mg για τον κίνδυνο τυχόν παρενεργειών. Απαραίτητη επίσης είναι η κάλυψη των καθημερινών αναγκών του οργανισμού σε βιταμίνη D.
- Άσκηση: Πρέπει να ενθαρρύνετε τα παιδιά σας και τους εφήβους να συμμετέχουν ενεργά σε σπορ ή άλλους τύπους άσκησης, ώστε να βοηθήσουν το σκελετό τους να ισχυροποιηθεί. Για τον ίδιο λόγο και εσείς ως ενήλικες πρέπει να συνεχίζετε να είστε σωματικά ενεργείς. Προτιμώνται ασκήσεις «ενάντια στη βαρύτητα» (π.χ. περπάτημα, βάρη και όχι κολύμπι). Με τον τρόπο αυτό αφ’ενός ισχυροποιείται το σκελετικό σας σύστημα, αφ’ετέρου διατηρείται και βελτιώνεται η μυϊκή σας ισχύς, μειώνοντας την πιθανότητα πτώσεων αλλά και τραυματισμού σε μια ενδεχόμενη πτώση.
- Κάπνισμα: Επηρεάζει αρνητικά την υγεία των οστών και συνιστάται διακοπή.
- Ποτό: Αποδυναμώνει τα οστά και συνιστάται αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης οινοπνεύματος (>3 ποτά ημερησίως)
- Αποφυγή παθολογικά χαμηλού σωματικού βάρους: Όταν τα οστά δεν καταπονούνται αδυνατίζουν. Έχει βρεθεί μάλιστα ότι η παχυσαρκία μάλλον προστατεύει (!) από οστεοπόρωση.
- Θεραπεία πρόωρης εμμηνόπαυσης: Τα οιστρογόνα (γυναικείες ορμόνες) είναι μια απαραίτητη ορμόνη για την υγεία των οστών, σε άνδρες και γυναίκες. Αν είστε γυναίκα με πρόωρη εμμηνόπαυση, συνιστάται θεραπεία υποκατάστασης με οιστρογόνα μέχρι την ηλικία της φυσιολογικά αναμενόμενης εμμηνόπαυσης (49-50 ετών στην Ελλάδα).
Μιλήστε με το γιατρό σας σχετικά. - Θεραπεία με κορτιζόνη: Αν πρέπει να πάρετε μεγάλες δόσεις κορτιζόνης για χρονικό διάστημα >3 μηνών, είναι απαραίτητο να πάρετε προληπτικά φαρμακευτική αγωγή προστατευτική των οστών. Παρακολούθηση χρειάζονται ακόμη όσοι λαμβάνουν χρόνια θεραπεία ή/και μεγάλες δόσεις με ηπαρίνη, Βιταμίνη Α, θυροξίνη μετεγχειρητικά σε καρκίνο του θυρεοειδούς και κάποια αντιεπιληπτικά φάρμακα (Φαινυντοΐνη, καρβαμαζεπίνη, πριμιδόνη, φαινοβαρβιτάλη, βαλπροϊκό).
Ο θεράπων ιατρός μπορεί να σας καθοδηγήσει κατάλληλα.
