Αρθρίτιδα Ισχίου
Συγγραφέας Αναστάσιος Δεληγεώργης Γράφτηκε στις ,
Η αρθρίτιδα του ισχίου είναι μια συχνή πάθηση που προσβάλλει μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού άνω των 50 ετών αλλά πιο σπάνια και νεότερους.
Είναι συχνή αιτία πόνου και δυσκαμψίας της άρθρωσης του ισχίου. Μπορεί να δημιουργεί προβλήματα ακόμα και σε απλές καθημερινές δραστηριότητες όπως στην έγερση από την καρέκλα ή το κρεβάτι, στο περπάτημα, στο να βάλει κανείς τις κάλτσες ή τα παπούτσια του.
Επειδή η αρθρίτιδα επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου, καλό είναι να ξεκινάει νωρίς η αντιμετώπισή της ώστε να μειώνονται οι επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής.
Ανατομία
Το ισχίο είναι μια από τις μεγαλύτερες αρθρώσεις του σώματος. Αποτελείται από μία κοίλη επιφάνεια που ανήκει στη λεκάνη, την κοτύλη και μια σφαιρική, την κεφαλή του μηριαίου.
Οι αρθρικές επιφάνειες της κοτύλης και της κεφαλής του μηριαίου καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο, μια λεία επιφάνεια που επιτρέπει την ομαλή ολίσθηση αλλά και την απορρόφηση των κραδασμών κατά τη διάρκεια της κίνησης και της φόρτισης.
Η άρθρωση του ισχίου περιβάλλεται από τον αρθρικό θύλακο, μια λεπτή μεμβράνη η οποία παράγει αρθρικό υγρό το οποίο ενυδατώνει και λιπαίνει το χόνδρο και μειώνει τις τριβές βελτιώνοντας την κίνηση.
Ένα οστεοαρθριτικό ισχίο
Μορφές αρθρίτιδας ισχίου
Οστεοαρθρίτιδα ισχίου
Η οστεο-αρθρίτιδα ισχίου είναι μια εκφυλιστική νόσος στην οποία ο αρθρικός χόνδρος αλλοιώνεται και καταστρέφεται με την πάροδο του χρόνου. Καθώς ο χόνδρος εκφυλίζεται χάνει τη λεία, ομαλή του υφή και μειώνεται σε πάχος με αποτέλεσμα να υπάρχει τριβή μεταξύ των οστών και η κίνηση να γίνεται επώδυνη. Η οστεοαρθρίτιδα εξελίσσεται αργά και ο πόνος και η δυσκαμψία χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου.
Αίτια
Η οστεοαρθρίτιδα δεν έχει συγκεκριμένη αιτία αλλά υπάρχουν μία σειρά από παράγοντες που προδιαθέτουν στην εμφάνιση της:
- Μεγάλη ηλικία
- Οικογενειακό ιστορικό
- Προηγούμενος τραυματισμός στο ισχίο
- Παχυσαρκία
- Εκ γενετής δυσπλασία του ισχίου
- Μηροκοτυλιαία πρόσκρουση
Μπορεί κανείς να εμφανίσει οστεοαρθρίτιδα και χωρίς να έχει κάποιον από τους παραπάνω παράγοντες.
Μετατραυματική αρθρίτιδα ισχίου
Η μετατραυματική είναι η αρθρίτιδα ισχίου η οποία εμφανίζεται ύστερα από κάποια κάκωση ή κάταγμα του ισχίου.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μία χρόνια νόσος η οποία προσβάλλει πολλές αρθρώσεις συμπεριλαμβανομένου και του ισχίου. Είναι μια αυτοάνοση νόσος, δηλαδή το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στους δικούς του ιστούς με αποτέλεσμα την καταστροφή των χόνδρων, των συνδέσμων και των οστών. Η φλεγμονή αρχίζει από τη μεμβράνη που καλύπτει την άρθρωση (τον αρθρικό υμένα), αλλά εξαπλώνεται στους γύρω γύρω ιστούς, κάνοντας την κίνηση δύσκολη και επώδυνη. Η φλεγμονή οδηγεί σε αλλαγή του σχήματος της άρθρωσης και στην καταστροφή της.
Συμπτώματα
Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι ο πόνος στην περιοχή του ισχίου. Συνήθως παρουσιάζεται σταδιακά και επιδεινώνεται με την πάροδο, αν και η αιφνίδια έναρξη δεν αποκλείεται.
- Αρχικά, συνήθως ο πόνος και η δυσκαμψία είναι χειρότερα το πρωί ή μετά την έγερση από την καθιστή θέση.
- Προοδευτικά, ο πόνος χειροτερεύει με τις δραστηριότητες και στα προχωρημένα στάδια μπορεί να είναι συνεχής.
- Ο πόνος μπορεί να είναι στο ισχίο ή στο μηρό και πιθανόν να αντανακλάται στο γλουτό ή το γόνατο.
- Ο πόνος συνήθως επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα.
- Η δυσκαμψία μπορεί να προκαλεί δυσκολία στο περπάτημα ή και το σκύψιμο.
- Μπορεί να υπάρχει αίσθημα μαγκώματος και αισθητός κριγμός.
- Πολύ ασθενείς επίσης παραπονιούνται για αύξηση του πόνου με τις αλλαγές των καιρικών συνθηκών και κυρίως όταν υπάρχει υγρασία.
Διάγνωση
Το ιστορικό μαζί με την κλινική εξέταση βοηθούν στη διάγνωση της αρθρίτιδας. Παρακλινικές εξετάσεις όπως απλές ακτινογραφίες θα την επιβεβαιώσουν.
Κλινική Εξέταση
Κατά την κλινική εξέταση ο Ορθοπαιδικός σας, θα σας ελέγξει για:
- Ευαισθησία και άλγος στην περιοχή του ισχίου
- Κριγμό μέσα στην άρθρωση κατά την κίνηση
- Μειωμένο εύρος κίνησης
- Πόνο κατά την άσκηση φόρτισης στο ισχίο
- Προβλήματα στη βάδιση
- Προβλήματα στην μυϊκή ισχύ
Απεικονιστικές εξετάσεις
Ακτινογραφίες: Ο ακτινολογικός έλεγχος μπορεί να δείξει μείωση του μεσάρθριου διαστήματος, ύπαρξη οστικών προεξοχών (οστεόφυτων), σκλήρυνση του υποχόνδριου οστού και την ύπαρξη υπαρθρικών κύστεων .
Άλλες απεικονιστικές εξετάσεις: Σπανιότερα μπορεί να χρειαστεί μαγνητική ή αξονική τομογραφία.
Θεραπεία
Συντηρητική Θεραπεία
Υπάρχουν μια σειρά από συντηρητικά μέτρα τα οποία μπορεί κανείς να δοκιμάσει στα αρχικά στάδια και όσο η ποιότητα της ζωής δεν έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό.
Αλλαγή στον τρόπο ζωής. Μερικές αλλαγές στις καθημερινές δραστηριότητες μπορεί να βοηθήσουν ώστε να επιβραδυνθεί η εξέλιξη της αρθρίτιδας και να μειώσουν τα συμπτώματα.
- Αποφυγή δραστηριοτήτων που προκαλούν έξαρση των συμπτωμάτων, όπως το ανέβασμα και το κατέβασμα της σκάλας.
- Η ένταξη δραστηριοτήτων στην καθημερινότητα που δυναμώνουν το μυϊκό σύστημα που στηρίζει το ισχίο ενώ παράλληλα διατηρούν ή και αυξάνουν το εύρος κίνησης. Μια πολύ καλή άσκηση που δεν έχει φορτία είναι η κολύμβηση.
- Η απώλεια βάρους μπορεί να βοηθήσει στο να μειωθούν τα φορτία μειώνοντας τον πόνο και βελτιώνοντας την κίνηση.
Φυσικοθεραπεία. Ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα γυμναστικής και κινησιοθεραπείας μπορεί να αυξήσει το εύρος κίνησης και την ελαστικότητά σας ενώ παράλληλα δυναμώνει τους μύες του κορμού και του ισχίου.
Φαρμακευτικά. Αν ο πόνος επηρεάζει την καθημερινότητα σας μπορεί να χρειαστεί να πάρετε κάποια φαρμακευτική αγωγή.
- Η Παρακεταμόλη (Depon, Panadol ή Apotel) είναι ένα σχετικά απλό παυσίπονο το οποίο μπορεί να σας βοηθήσει μειώνοντας τον πόνο από την αρθρίτιδα. Θα πρέπει φυσικά να συμβουλευτείτε ένα γιατρό για την κατάλληλη αγωγή και δοσολογία.
- Τα Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα μπορούν επίσης να σας βοηθήσουν μειώνοντας τη φλεγμονή και τον πόνο. Απαραίτητη είναι η συμβουλή του γιατρού σας πριν τη λήψη των φαρμάκων.
Ενέσιμες θεραπείες
Επίσης τοπικές εγχύσεις Υαλουρονικού οξέος ή κορτιζόνης μπορούν να βοηθήσουν στην ύφεση των συμπτωμάτων
Αναγεννητική Ιατρική
Οι πολλά υποσχόμενες βιολογικές θεραπείες Πλάσματος Πλούσιου σε Αιμοπετάλια PRP, ή Βλαστοκυττάρων (STEM CELLS) μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα και ίσως και να βοηθήσουν στην καθυστέρηση της εξέλιξης της νόσου.
Χειρουργική Αντιμετώπιση
Αν τα συμπτώματα δεν μειώνονται με συντηρητικές μεθόδους, τότε πιθανό να είστε υποψήφιοι για χειρουργική αντιμετώπιση.
Ολική Αρθροπλαστική
Η πιο συχνή χειρουργική αντιμετώπιση αλλά και η πιο αποτελεσματική είναι η Ολική Αρθροπλαστική του ισχίου. Ο ορθοπαιδικός χειρουργός θα αφαιρέσει τα κατεστραμμένα τμήματα από την κοτύλη και το μηριαίο και θα τα αντικαταστήσει με ειδικά βιοσυμβατά υλικά από ειδικά μεταλλικά κράματα και πολυαιθυλένιο (ένα είδος πλαστικού) ή κεραμικά μέρη. Με τις σύγχρονες τεχνικές της Ολικής αρθροπλαστικής ελάχιστης επεμβατικότητας υπάρχει πολύ μικρότερη κακοποίηση των ιστών που οδηγεί σε ταχύτερη και λιγότερο επώδυνη αποκατάσταση καθώς και ταχύτερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.
Πιθανές Επιπλοκές
Αν και η πιθανότητα επιπλοκών υπάρχει σε κάθε χειρουργική επέμβαση από την πιο απλή μέχρι την πιο πολύπλοκη, τα σύγχρονα μέσα, ο σεβασμός των ιστών με τις τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας, η ταχύτερη κινητοποίηση και η χρήση αντιθρομβωτικών μέσων, μειώνουν κατά πολύ την εμφάνισή τους. Οι πιθανές επιπλοκές αν και σπάνιες είναι:
- Λοίμωξη
- Απώλεια αίματος
- Εν τω βάθυ φλεβική θρόμβωση
- Πνευμονική Εμβολή
- Εξάρθρημα της αρθροπλαστικής
- Ανισοσκελεία
- Κάκωση αγγείων ή νεύρων
- Περι-εγχειρητικό κάταγμα
Ανάρρωση
Μέτα από κάθε χειρουργείο υπάρχει μια περίοδος αποκατάστασης. Η περίοδος αυτή διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και εξαρτάται από τις λεπτομέρειες του χειρουργείου, την προηγούμενη κατάσταση του ασθενούς από τυχόν συνυπάρχοντα νοσήματα και την κατάσταση του μυικού συστήματος.
Ένα καλό εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης και φυσικοθεραπείας θα βοηθήσει τον ασθενή να επανέλθει ταχύτερα στις καθημερινές του δραστηριότητες.
Αναστάσιος Δ. Δεληγεώργης,
Ορθοπαιδικός Χειρουργός – Αθλητίατρος
