Κύκλος Εξωσωματικής Γονιμοποίησης
Συγγραφέας Παναγιώτης Καραντζής Γράφτηκε στις ,
1ο ΣΤΑΔΙΟ: Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εφαρμόζεται η ενδεδειγμένη θεραπεία ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας, το ορμονικό της προφίλ, το ιστορικό προηγούμενων προσπαθειών εξωσωματικής, την ανταπόκριση (αριθμός συλλεγόντων ωαρίων) που είχε σ’ αυτές. Έτσι από γυναίκα σε γυναίκα διαφέρει η διάρκεια της θεραπείας, τα φάρμακα και η δοσολογία τους.
Διακρίνουμε 2 βασικά σχήματα θεραπείας. Το πρώτο λέγεται μακρύ πρωτόκολλο διαρκεί περίπου 22-24 ημέρες. Χωρίζεται σε 2 φάσεις. Την φάση της καταστολής που διαρκεί 10-12 ημέρες και ξεκινά περίπου την 21η ημέρα του κύκλου της γυναίκας όπου περιμένουμε αφενός να έρθει η περίοδος της αφετέρου να ξεκινήσουν και οι δυο ωοθήκες από την ίδια “κοινή αρχή” χωρίς να υπάρχουν τυχόν κυστικά ωοθυλάκια από προηγούμενο κύκλο. Η δεύτερη φάση λέγεται φάση διέγερσης διαρκεί 12-14 ημέρες και συντελεί ώστε η γυναίκα να βγάλει ένα ικανοποιητικό αριθμό από ωοθυλάκια.
Συνήθως το πρωτόκολλο αυτό απευθύνεται σε γυναίκες μικρότερες των 40 ετών, με φυσιολογικό ορμονικό προφίλ.
Το βραχύ πρωτόκολλο διαρκεί όπως υπονοεί και ο ορισμός λιγότερες μέρες από το μακρύ πρωτόκολλο συνήθως 10-12 ημέρες και ξεκινά από την 2η ημέρα της περιόδου. Απευθύνεται σε γυναίκες που χαρακτηρίζουμε ‘φτωχές ανταποκρίτριες’ δηλαδή η ωοθηκική τους ανταπόκριση στις θεραπείες διέγερσης είναι περιορισμένη.
Υπάρχουν παραλλαγές των ως άνω πρωτοκόλλων που εξατομικεύονται ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Η παρακολούθηση της πορείας της θεραπείας γίνεται υπερηχογραφικά. Η θεραπεία ολοκληρώνεται όταν το μέγεθος των ωοθυλάκιων (φαίνονται σαν μαύροι στρογγυλοί σχηματισμοί μέσα στις ωοθήκες) φτάσουν και ξεπεράσουν κατά μέσο όρο τα 18mm. Ακολουθεί το βράδυ εκείνο και μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας μια υποδόρια ένεση, ωρίμανσης όπως λέγεται που θα βοηθήσει στην απελευθέρωση του ωαρίου μέσα σε κάθε ωοθυλάκιο. Πρέπει εδώ να τονισθεί ότι κατά τη διάρκεια του υπερηχογραφικού ελέγχου της θεραπείας κάθε γυναίκας, οι εικόνες που βλέπουμε αντιστοιχούν σε εικόνες ωοθυλάκιων και μόνο και όχι ωαρίων. Προσβλέπουμε βέβαια ότι με την καλύτερη δυνατή θεραπεία θα υπάρχει η όσο το δυνατόν καλύτερη τελικά αντιστοιχία ωοθυλάκιων-ωαρίων την ώρα της ωοληψίας.
2ο ΣΤΑΔΙΟ: Η ΩΟΛΗΨΙΑ
Είναι η συλλογή των ωαρίων 36 ώρες μετά την ένεση ωρίμανσης που αναφέραμε πιο πάνω. Η γυναίκα έρχεται νηστική χωρίς να έχει πιεί ούτε νερό και με ήπια ύπνωση (μέθη) συλλέγουμε τα ωάρια μέσω βελόνης με υπερηχογραφική καθοδήγηση, την ίδια ώρα ο σύντροφος δίδει δείγμα σπέρματος το οποίο παραλαμβάνει ο βιολόγος προς επεξεργασία. Ακολούθως αφού ενημερωθεί το ζευγάρι για τον αριθμό των συλλεχθέντων ωαρίων και την ποιότητα του σπέρματος η γυναίκα θα λάβει φαρμακευτική αγωγή για την προετοιμασία του ενδομήτριου ώστε να δεχθεί τα έμβρυα που θα προκύψουν στη συνέχεια.
3ο ΣΤΑΔΙΟ: ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΕΝΒΡΥΩΝ
Είναι η φάση που εξελίσσεται μέσα στο εργαστήριο, εκεί συντελείται η γονιμοποίηση των ωαρίων. Ανάλογα με την κατάσταση του σπέρματος επιλέγεται η απλή γονιμοποίηση (ivf) είτε η μικρογονιμοποίηση (icsi) εάν το σπέρμα είναι αδύνατο. Την επόμενη ημέρα γίνεται η ενημέρωση του ζευγαριού για τον αριθμό των γονιμοποιημένων ωαρίων, τα έμβρυα που θα προκύψουν καλλιεργούνται από 2, 3 έως και 6 ημέρες ανάλογα την περίπτωση ξεχωριστά.
4ο ΣΤΑΔΙΟ: Η ΕΜΒΡΥΟΜΕΤΑΦΟΡΑ
Είναι πολύ σημαντική στιγμή ιερή θα έλεγα όπου τοποθετούμε χωρίς πια κάποια αναισθησία και υπό άσηπτες συνθήκες τα καλύτερα έμβρυα που έχουμε επιλέξει με τη βοήθεια ενός εύκαμπτου καθετήρα στο εσωτερικό της μήτρας (στο ενδομήτριο). Αφού η γυναίκα παραμείνει κλινήρης για 1 ώρα περίπου μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι. Για 3-4 ημέρες η γυναίκα παραμένει στο σπίτι αποφεύγοντας τις μετακινήσεις τις άρσεις μεγάλου βάρους, την δυσκοιλιότητα και την επαφή. Η διατροφή είναι ελεύθερη καθώς και οι βασικές ανάγκες της.
ΚΑΤΑΨΥΞΗ ΕΜΒΡΥΩΝ
H δυνατότητα κατάψυξης εμβρύων σε όλα τα στάδια 1ης – 2ης – 3ης – 6ης ημέρας δίνει την δυνατότητα στο ζευγάρι να χρησιμοποιήσει έμβρυα προς εμφύτευση σε δεύτερο χρόνο.
Εάν την ημέρα της εμβρυομεταφοράς υπάρχει περίσσεια εμβρύων και μάλιστα καλής ποιότητας, υπάρχει η δυνατότητα κατάψυξης των. Από το 2008 η κατάψυξη εμβρύων γίνεται με την νέα μέθοδο υαλοποίησης (vitrification) με εντυπωσιακά αποτελέσματα στο στάδιο είτε στο στάδιο της 2ης – 3ης είτε στο στάδιο των βλαστοκύστεων. 2 εβδομάδες αργότερα γίνεται το τεστ – κυήσεως που λέγεται β-HCG αίματος. Εάν η εμβρυομεταφορά γίνει στο στάδιο της βλαστοκύστης γίνεται σε 9-10 ημέρες .
ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ
Τα ποσοστά επιτυχίας στην Μονάδα μας είναι περί το 40% ανά προσπάθεια. Αναλόγως το ηλικιακό group τα ποσοστά αυτά ασφαλώς μεταβάλλονται, έτσι το ποσοστό αυτό μπορεί να αγγίξει και να ξεπεράσει το 50% στο ηλικιακό group 29-34.
