Κύστες Πνεύμονα
Συγγραφέας Εμμανουήλ Γεωργιαννάκης Γράφτηκε στις ,
Υποϋπεζωκοτικές εμφυσηματικές φυσσαλίδες ή και αερώδεις κύστεις είναι αερώδεις σχηματισμοί με λεπτά τοιχώματα σαν φουσκάλες που εδράζουν είτε στην επιφάνεια είτε στο εσωτερικό των πνευμόνων.
Οι κύστεις αυτές επικοινωνούν με το βρογχικό σύστημα των πνευμόνων το σύστημα δηλαδή μεταφοράς αέρα του αναπνευστικού συστήματος.
Γιγάντια Κύστη δεξιού πνεύμονα (Εικόνα από Ρομποτική χειρουργική)
Δεν συμμετέχουν στην ανταλλαγή αερίων (δηλαδή δεν συμπεριφέρονται σαν κυψελίδες) και είναι ουσιαστικά ένας νεκρός χώρος για το αναπνευστικό σύστημα.
Με την πάροδο του χρόνου και εφόσον φυσικά τροφοδοτούνται με αέρα αυξάνουν σε διαστάσεις και πιέζουν τον φυσιολογικό πνεύμονα συρρικνώνοντας τον.
Μπορεί να είναι μονήρεις (να είναι δηλαδή μία μόνο) η πολλαπλές και μπορεί να διαφέρουν σε μέγεθος μεταξύ τους.
Οι πολλαπλές κύστεις όταν αυξάνουν πολύ σε μέγεθος μπορούν να εμφανίζονται ως ενωμένες μεταξύ τους και να δημιουργούν μια μεγάλη ουσιαστικά κυστική επιφάνεια (Συρρέουσες Κύστεις).
Γιγαντιαίες Κύστεις Πνευμόνων Αμφοτερόπλευρα
Τα άτομα που παρουσιάζουν τέτοιου είδους κύστεις είναι συνήθως νερά σε ηλικία άτομα και μακρόσωμα (Λεπτά και αδύνατα με μακριά άκρα).
Σε κάποιες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί και μεταξύ ατόμων της ίδιας οικογένειας.
Σε κάποιες περιπτώσεις επίσης έχει παρατηρηθεί η σχέση της δημιουργίας τους με ένα ένζυμο την α1 αντιθρυψίνη.
Λόγω της επικοινωνίας τους με το δίκτυο των βρόγχων αν αυξηθεί η πίεση του αέρα στο εσωτερικό τους ή αν μεταβληθεί απότομα αυτή ή ενδοκυστική πίεση τότε είναι δυνατό να σπάσουν (αυτόματη ρήξη).
Τότε απελευθερώνεται αέρας στο ημιθωράκιο (υπεζωκοτική κοιλότητα) και ο αέρας αυτός πιέζει και συρρικνώνει τον πνεύμονα προκαλώντας τον λεγόμενο Πρωτοπαθή Αυτόματο Πνευμοθώρακα.
Γιγαντιαίες Κύστεις Πνευμόνων Αμφοτερόπλευρα συνοδευόμενες από μικρότερες κύστεις
Καταστάσεις που μπορεί να προκληθεί κάτι τέτοιο είναι τα αεροπορικά ταξίδια, η καταδύσεις, η έντονη γυμναστική, ή δυσκοιλιότητα κλπ.
Αυτόματος πνευμοθώρακας
Ο αυτόματος πνευμοθώρακας μπορεί να είναι:
- Πρωτοπαθής χωρίς ύπαρξη κάποιας πνευμονοπάθειας
- Δευτεροπαθής με υπάρχουσα πνευμονοπάθεια
Συνήθως αφορά άτομα από 15-50 ετών. Συνήθως αυτά τα άτομα είναι μακρόσωμα δηλαδή ψηλόλιγνα και στις πιο μεγάλες ηλικίες συνήθως καπνιστές.
Στην αξονική τομογραφία αυτών των ατόμων συνήθως θα βρούμε βλάβες ομοιάζουσες με εμφύσημα και κύστεις.
Οι κύστες αυτές είναι λεπτοτοιχωματικές και περιέχουν αέρα. Πολλές φορές στην βάση αυτή της εικόνας βρίσκονται ενζυμικές διαταραχές π.χ. α1 αντιθριψίνη ή και γενετικές διαταραχές πχ σύνδρομο Μarfan.
Σε αυτή την περίπτωση η απελευθέρωση αέρα στο ημιθωράκιο μπορεί να οφείλεται σε κάποια υποκείμενη πνευμονική νόσο. Τέτοιες νόσοι είναι:
- Ενδομητρίωση. Ο πνευμοθώρακας σε αυτή τη περίπτωση ονομάζεται Καταμήνιος.
- Φυματίωση
- Σαρκοείδωση
- Κυστική Ίνωση
- Συνδρομή Marfan
- Νεκρωτικές πνευμονίες.
Η επίπτωση του πρωτοπαθούς αυτομάτου πνευμοθώρακα είναι εκατό φορές περισσότερη στους άνδρες βαρείς καπνιστές από ότι στο γενικό πληθυσμό. Ενώ η σχέση άντρες \ γυναίκες είναι 6/1.
Το κυριότερο σύμπτωμα είναι ο οξύς πόνος στον θώρακα.
Στους μεγάλους και υπό τάση πνευμοθώρακες προστίθεται δύσπνοια, ταχυκαρδία έως και αιμοδυναμική αστάθεια.
Το πρώτο επεισόδιο αυτομάτου πνευμοθώρακα αντιμετωπίζεται ως εξής..
Όταν ο πνευμοθώρακας είναι μικρός ακολουθούμε συντηρητική αντιμετώπιση.
Η οξυγονοθεραπεία επιταχύνει την απορρόφηση του αέρα στην υπεζωκοτική κοιλότητα.
Στους μεγαλύτερους πνευμοθώρακες απαιτείται σωλήνας παροχέτευσης (Bulau).
Ο σωλήνας παροχέτευσης θα παροχετεύει άμεσα τον αέρα και θα αναδείξει τυχόν διαφυγή αέρα ενεργή.
Στο πρώτο επεισόδιο συνήθως δεν απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση του πνεύμονα.
Εξαίρεση αποτελεί ενδεχόμενη ενεργή διαφυγή για πάνω από μια εβδομάδα.
Σχετική ένδειξη χειρουργείου από το πρώτο επεισόδιο έχουν οι ασθενείς που στην αξονική τομογραφία τους παρουσιάζουν πολλαπλές αερώδεις κύστες. Επίσης οι ασθενείς που η καθημερινότητα τους, τους υποβάλει σε έντονες διακυμάνσεις της ατμοσφαιρικής πίεσης πχ. πιλότοι, αεροσυνοδοί, δύτες.
Στατιστικά το 45% αυτών που θα κάνουν επεισόδιο αυτομάτου πνευμοθώρακα στην πενταετία θα κάνει και δεύτερο επεισόδιο.
Παράγοντες κίνδυνου υποτροπής είναι:
- Ο σωματότυπος (μακροσωμία)
- Κάπνισμα
- Χρονιά αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Στο δεύτερο επεισόδιά υπάρχει απολυτή ένδειξη χειρουργικής αποκατάστασης.
Εμμανουήλ Γεωργιαννάκης,
Θωρακοχειρουργός
