Η Καθαρή Δευτέρα είναι η ημέρα «κάθαρσης» των χριστιανών πριν την κατάνυξη της μεγάλης Σαρακοστής. Το παραδοσιακό οικογενειακό τραπέζι της ημέρας αυτής περιλαμβάνει τη λαγάνα, τα θαλασσινά, τον ταραμά σε μορφή ταραμοσαλάτας, τα τουρσί, τις ελιές, με το ταχίνι και το χαλβά να ολοκληρώνουν το γεύμα.
Πού όμως μας ωφελούν αυτά τα νηστίσιμα πιάτα και γιατί πρέπει να τα προτιμάμε τις ημέρες της μεγάλης Σαρακοστής?
Η λαγάνα είναι ένα είδος αρτοσκευάσματος που παρασκευάζεται από αλεύρι, μαγιά και σουσάμι. Είναι μια καθαρή πηγή υδατανθράκων αλλά και βιταμινών του συμπλέγματος Β. Το σουσάμι που τη διακοσμεί μας προμηθεύει με πολύτιμα αντιοξειδωτικά (λιγνάνες) τα οποία βοηθούν στην αντιμετώπιση των αυξημένων τιμών χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης. Να σημειωθεί όμως ότι η θερμιδική αξία μιας φέτας μπορεί να φτάσει και τις 200 θερμίδες.
Το τραπέζι μας γεμίζει με θαλασσινά εδέσματα που έχουν ενοχοποιηθεί αρκετά για την περιεκτικότητά τους σε χοληστερόλη. Η αλήθεια είναι όμως ότι μόνο το χταπόδι έχει τη χαμηλότερη. Από την άλλη πλευρά σπάνια τονίζεται από τους ειδικούς η μεγάλη πυκνότητά τους σε νάτριο, που επιβαρύνει το καρδιαγγειακό και νεφρικό σύστημα.
Κατά γενική ομολογία το χταπόδι, το καλαμάρι, οι σουπιές και οι γαρίδες είναι πλούσιες σε πολύτιμες πρωτεΐνες, ω-3 λιπαρά οξέα, φώσφορο, χαλκό, σελήνιο, ιώδιο και βιταμίνες τους συμπλέγματος Β.
Απαιτείται ελεγμένη κατανάλωση και προσεγμένο τρόπο μαγειρέματος, καθώς είναι δύσπεπτα και αντενδείκνυται σε περιπτώσεις γαστρίτιδας, έλκους και παθήσεις χολής. Καλό θα ήταν να συνοδεύονται από ωμή σαλάτα, η οποία διευκολύνει την πεπτική διαδικασία.
Ο ταραμάς είναι πολτός από ωμά αβγά ψαριών, με το λευκό να υπερέχει σε ποιότητα. Και αυτός απαιτεί την προσοχή του καταναλωτή, καθώς είναι πλούσιος σε αλάτι και η γνωστή ταραμοσαλάτα αποτελεί «βόμβα» θερμίδων. (407 θερμίδες / 100 γραμ. ταραμοσαλάτας)
Τα τουρσί είναι ωμά λαχανικά ψημένα σε χυμό από ξύδι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έχουν μεγάλο μικροβιακό περιεχόμενο, που ενισχύει τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. (120 θερμίδες / 100 γραμ.)
Οι ελιές είναι ενισχυμένες σε αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις πολυφαινόλες, λινολεϊκό οξύ, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και ποικιλία θρεπτικών στοιχείων, τα οποία βελτιώνουν τη λειτουργία του ήπατος και οδηγούν σε αποτοξίνωση τον οργανισμό. (6 τεμάχια = 50 θερμίδες)
Το γλύκισμα της ημέρας είναι ο γνωστός σε όλους χαλβάς. Βασικό συστατικό του είναι το ταχίνι που προέρχεται από την πολτοποίηση του σουσαμιού, το οποίο είναι φορτωμένο με πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία αλλά και φυτοστερόλες. Δεν περιέχει χοληστερόλη αλλά απαραίτητα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα καθώς και φυτικές ίνες και πρωτεΐνες. Να σημειωθεί πως η συχνή αλλά ελεγχόμενη κατανάλωσή του μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. (300 θερμίδες / 100 γραμ.)
Επειδή αυτή ημέρα είναι η πρώτη της μεγάλης νηστείας των χριστιανών, περιλαμβάνει τροφές με πληθώρα θρεπτικών στοιχείων, ώστε από την αρχή της να προμηθεύεται ο οργανισμός τις αναγκαίες πρωτεΐνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία που θα στερηθεί με την μακροχρόνια αποφυγή γαλακτοκομικών, κρέατος, ψαριού, αβγών και ελαιολάδου.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η νηστεία αποτελεί μια από τις ασφαλέστερες μεθόδους αποτοξίνωσης του σώματος, αλλά μην πέσουμε στην παγίδα της αυξημένης κατανάλωσης νηστίσιμων πιάτων προκειμένου να επέλθει ο ίδιος κορεσμός με ένα γεύμα πλούσιο σε ζωικές πρωτεΐνες, καθώς θα οδηγηθούμε ταχύτατα σε αύξηση βάρους.
